KENTSEL İSLEVLER VE TRABZON ÖRNEĞİNDE ÖZEL İSLEVLERİN KENTSEL GELİSİME ETKİLERİ

Mehmet BAYARTAN

ÖZ

Kent araştırmalarında yerleşmelerin temel özelliklerini teşkil eden hususlardan biri de kentsel fonksiyonların ortaya konmasıdır. Kentsel fonksiyon kavramı, bir kentin devamlılığını sürdürmesinde, gelişmesin-de ve çevresiyle karşılıklı iletişimini sağlayarak süreklilik arzetmesinde önemli bir yere sahip olan kent ile çevresinde bulunan kaynakların en iyi şekilde kullanılmasına imkan tanıyan, işlevler ve faaliyetler bütünü ola-rak tanımlanabilir. Liman fonksiyonu özel bir fonksiyon olarak kentlerin gelişiminde önemli bir rol oynamaktadır. Kültürel fonksiyonlar açısından mühim bir kriter olarak bilinen ve eğitim hizmetlerinin önemli bir ayağını oluşturan üni-versiteler, kentlerde yapmış oldukları etki nedeniyle kentlerle bağdaş-mış, özdeşleşmiş ve gelişmelerine katkı sağlamıştır. Çalışmamızda Trabzon kentinin hayli eskiden beri özel bir fonksiyonunu teşkil eden liman fonksiyonu ile yine özel bir fonksiyon olarak tanımla-yabileceğimiz kültürel fonksiyonlar arasında kentin yakın tarihinde ön plana çıkmış yüksek öğretim hizmetlerinin; kentin gelişimine katkıları, tarihsel süreç ve çevresel etkileri üzerinde durmaya çalışacağız.

Anahtar Sözcükler: Kentsel Fonksiyonlar, Liman, Üniversite, Trabzon, Tarihi Coğrafya.

ABSTRACT

One of the principal properties of accommodations in urban researches is to introduce urban functions. Urban function term can be described as functions and activities which make it possible for using resources efficiently together with the city having an important role on keeping on continuousness of a city, on the development and on having communi-cation with its environment. Port function as a special function has an important role in the deve-lopment of urban places. The universities which are known as impor-tant criteria in terms of cultural activities and constitute an important part of educational services, get along and identify with cities, and contribute their developments due to the effects made on cities. In this study, we try to emphasize to the contribution on the develop-ment of city, historical events, and environmental effects, including the port function which constitute a special function of Trabzon all along and also higher education services which come into existence in recent history among cultural functions that can be described as a special function.

Keywords: Urban Functions, Port, University, Trabzon, Historical Geography.