KELKİT KAZASINDA İSKÂN VE DEMOGRAFİK YAPI (1516–1642)

Abdulkadir GÜL

ÖZ

Bu çalışmada, XVI. Yüzyıla ait tapu tahrir defterleri ile XVII. Yüzyılın ilk yarısına ait bir avarız defterinden faydalanılmıştır. Elde edilen bilgilere göre 127 yıllık dönem içerisinde Kelkit Kazası’nda iskân, demografik yapı ve bu yapıda meydana gelen değişikler ortaya konulmuştur. Kazada iskân birimi olarak ortaya çıkan köyler tespit edilmiştir. Bölgede viran köylerin ihyası ve zaviyelerin iskân faaliyetindeki rolleri incelenmiştir. Reaya ve muaf nüfusun yanı sıra Müslim ve gayrimüslim nüfusun durumu değerlendirilmiştir.

Anahtar Sözcükler: Kelkit, XVI-XVII. Yüzyıl, İskân, Zaviye.

THE STATUS OF THE SETTLEMENT AND DEMOGRAPHIC STRUCTURE OF KELKİT (1516–1642)

ABSTRACT

In this study, 16th century Ottoman land survey records and an avarız defter of the first quarter of 17th century were used. According to the data which were gathered from the mentioned sources the settlement, demographic structure and the changes occurred in Kelkit town are mentioned. In the town, it is clear that the villages emerged as settlement units. The study also focuses to the recreation of the ruined villages and the role of Dervish lodges in the settlement activity. In addition to these people and tax-free population, the situation of Muslim and non-Muslims population were also examined.

Keywords: Kelkit, XVI-XVIIth Century, Settlement, Dervish Lodge.