BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞINDA ORDU KAZASI

Rahmi Çiçek

ÖZ

Bu makale, 1914-1918 döneminde Trabzon vilayetine bağlı olan Ordu kazasında Birinci Dünya Savaşı boyunca yaşanan olayları içermektedir. Savaş döneminde Doğu Karadeniz bölgesinin Rus işgali altına girişine paralel olarak, Ordu kaza merkezi tarihinde karşılaşmadığı yoğun nüfus akımı, asayiş ve iaşe problemleriyle karşı karşıya kalmıştır. Savaş döneminde Ordu kazasında yaşanan savaşla ilgi gelişmeler, seferberlik ilanı, yöre halkının cepheye gidişi, Ermeni ve Rum tehciri, kasaba yönelik Rus donaması saldırıları, Doğu Karadeniz bölgesi muhacirlerinin bölgeye gelişleri, barınmaları ve iaşe sorunları ve kaza yönetiminin karşılaştığı asayiş sorunları ele alınmıştır. Araştırmada yerel tarih araştırıcıları tarafından yazılan eserler ve anlatımları, Osmanlı arşiv belgeleri ve muhacirliğe çıkanlar ya da muhacir yakınlarının yayınlanmış Ordu kazası ile ilgili görgü ve tanıklıklarından faydalanılmıştır.

Kısaca Birinci Dünya Savaşı sırasında Doğu Karadeniz bölgesinin cephe gerisini oluşturan Ordu kazasında yaşanan olaylar, Doğu Karadeniz bölgesinde yaşanan Rus işgali ve savaşın yarattığı bölgeye yönelik etkiyi dört yıllık bir zaman dilimi açısından değerlendirilmektedir.

Anahtar Sözcükler: Ordu Kazası, I.Dünya Savaşı, Muhacirlik

 THE COUNTY OF ORDU DURING THE WORLD WAR I

 ABSTRACT

This paper deals with the events in Ordu, a town-district in Trabzon Province, between 1914 and 1918 during the world war. In parallel to the Russian occupation of the eastern Black Sea, Ordu witnessed to the greatest population explosion, security and victuals problems. This study deals with the wartime incidents in Ordu, the declaration of mobilization, the movement of the county folk towards the fronts, Armenian and Greek evacuation, the Russian occupation of the region, the arrival of the Blacksea immigrants to the county and the attempt to find a shelter, The study makes use of the works written by the local historians and the narratives, Ottoman archives and the witnessing remarks made by the migrants and their relatives. Briefly, the incidents that occurred in Ordu, the back front of eastern Black Sea are evaluated in terms of the Russian occupation in the region and the impact of the war on the zone during the wartime period.

Keywords: The County Ordu, World War I, Migration, the Russian Occupation