ANKARA – MOSKOVA İLİŞKİLERİNİN GELİŞİMİ VE 1925 DOSTLUK VE SALDIRMAZLIK ANDLAŞMASI

Salim GÖKÇEN

ÖZET

Bu çalışma, Türk-Sovyet ilişkilerinin gelişimi ve 1925 Dostluk ve Saldırmazlık Andlaşmasını konu almaktadır. Osmanlı Devleti döneminde başlayan ilişkiler, Milli Mücadele döneminde karşılıklı yardımlaşma ve emperyalizme karşı işbirliğini esas aldı. Bu süreç içinde iki devlet birbirlerine kuşku ile ve temkinli yaklaşmışlardır. Gelişen dünya olayları çerçevesinde bu dönemden sonra Türk dış politikasına şekil veren faktörler de değişmiştir. Yine bu dönemde, Türkiye ve Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği arasında 17 Aralık 1925′te, 20 yıl süren ve 1945′te Sovyetler Birliği tarafından tek taraflı olarak feshedilen Dostluk ve Saldırmazlık Andlaşması ve ona bağlı üç protokol, Paris’te imzalandı.

 Anahtar Sözcükler: Milli Mücadele, Sovyetler Birliği, Bolşevikler, Türk-Sovyet İlişkileri, Saldırmazlık Andlaşması

 ABSTRACT

This study examines the development of Turkish-Soviets relations and 1925 Agreement of Friendship and Non-Aggression. Turkish-Russian relations started during the Ottoman Empire and then at the time of National Struggle the relations transformed into assistance and cooperation against imperialism. In this period two parties approached each other with suspicion. The 1925 Agreement continued 20 years and in 1945 Soviet Government abolished it.

Keywords: National Struggle, Soviet Union, Bolsheviks, Turkish-Soviet Relations, Non-Aggression Treaty