Sosyo-Kültürel Bölge Monografileri: BEŞİKDÜZÜ VE DURSUNBEY
Bir toplum veya topluluğun yaşam tarzını ifade eden kültür, bir süreç içinde şekillendiği gibi değişimin dinamiklerini de içinde taşır. Kültürel dokunun şekillendiği coğrafya ve tarih ne kadar kapsamlı ise yaşam tarzları da o düzeyde çeşitlenir.
Türkiye, birbirinden farklı coğrafi bölgeler, çeşitli kültür halklarının yaşadığı siyasi, ekonomik ve tarihi bir yapı arz eder. Milletin, ortaklaşa kültür niteliklerini tespit etmek için de çeşitli grupların kültürlerini araştırmada zaruret vardır. Bu tip bir araştırma için de sosyal antropoloji, entoğrafik metodunun verdiği gücü dolayısıyla biricik bilim dalını teşkil eder.
Türk toplumunu meydana getiren sosyal birimler, bir taraftan teknolojik değişmeler sonucu olarak şehirleşme süreci içinde bilinirken, diğer taraftan memleketin önemli bir bölgesi geleneksel veya köylülük karakteri arz etmektedir. Böyle bir ortam içinde geleneksel toplumdan sanayi toplumuna geçişi sağlayan şartların neler olabileceğini tayin ve tespit meselesi ile halkın siyasi, sosyal, ekonomik ve komşuluk ilişkilerine olan tavır ve davranış tarzlarının gözlenmesi, tüm kültüre uyma veya intibaksızlık bakımından zorunludur. Eğer bu değişme sürecinde ayrı ayrı geleneksel gruplar ile köy yapıları, şehir kültürünün ortaklaşa özelliğine uygun bir gelişim hattı üzerinde ise, sosyal tamamlama olağan şekilde işliyor demektir. Bu bakımdan şehirleşme olayının etkilediği toplum şekillerinin kültür ve sosyal sistemlerini ve bu sistemler içindeki ilişki şekillerini değerlendirmek, sosyal antropoloji sahasında çalışan ilim adamlarının heyeti ve çalışma gücünün başarısı ile ilgilidir.
Türk sosyolojisinin en saygın isimlerinden biri olan Prof. Dr. Orhan Türkdoğan tarafından 1970’lerin başında yapılan bu çalışma ile biri ülkenin doğusunda, diğeri batısında bulunan Trabzon’un Beşikdüzü ve Balıkesir’in Dursunbey ilçeleri monografik incelemeye tabi tutularak kentleşme ve üniter devlet bağlamında değerlendirilmiştir. Çalışma, modernleşme, şehirleşme ve kültür dokusu bağlamında bir profil çizmekle, Türkiye’nin yakın dönem serüveninin anlaşılmasına önemli bir katkı sunmaktadır.
Satın Al
